ดวงจันทร์อาจดูเหมือนเป็นเพียงวัตถุท้องฟ้าห่างไกล แต่อิทธิพลของมันต่อมหาสมุทรและผู้ที่เดินทางในท้องทะเลนั้นมีความสำคัญอย่างยิ่ง ชาวเรือที่เชี่ยวชาญเข้าใจจังหวะของน้ำขึ้น-น้ำลงแทนที่จะต่อสู้กับธรรมชาติ ก็จะสามารถทำงานร่วมกับทะเลได้อย่างกลมกลืน
มนุษย์เราใช้ท้องทะเลเป็นเส้นทางคมนาคม รวมถึงใช้เป็นแหล่งหาอาหารมาตั้งแต่โบราณกาล "น้ำขึ้น-น้ำลง" เป็นปัจจัยธรรมชาติอย่างหนึ่งที่มีอิทธิพลต่อการเดินเรือมากที่สุด
สำหรับชาวเรือมืออาชีพ ความเข้าใจเรื่องอิทธิพลของดวงจันทร์ต่อน้ำทะเลเป็นทักษะพื้นฐานที่ขาดไม่ได้ การวางแผนการเดินเรือโดยคำนึงถึงน้ำขึ้น-น้ำลงไม่เพียงช่วยให้เดินทางอย่างปลอดภัย แต่ยังเพิ่มประสิทธิภาพ ประหยัดเวลาและทรัพยากรในการเดินเรือ
กลไกของน้ำขึ้น-น้ำลง ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่ควบคุมโดยดวงจันทร์
น้ำขึ้น-น้ำลง เกิดขึ้นจากแรงโน้มถ่วงระหว่างโลก ดวงจันทร์ และดวงอาทิตย์ โดยดวงจันทร์ถึงแม้ว่าจะมีมวลน้อยกว่าดวงอาทิตย์มาก แต่ดวงจันทร์ก็มีอิทธิพลต่อการเกิดน้ำขึ้นน้ำลงมากกว่าเนื่องจากอยู่ใกล้โลกมากกว่ดวงอาทิตย์มากนั่นเอง
สาเหตุของการเกิดน้ำขึ้นน้ำลง เนื่องจากแรงโน้มถ่วงของดวงจันทร์ได้ดึงดูดน้ำในมหาสมุทรให้โป่งนูนขึ้นมาทางด้านที่หันเข้าหาดวงจันทร์ ขณะเดียวกันก็เกิดการโป่งนูนอีกด้านหนึ่งของโลกที่อยู่ตรงข้ามกับดวงจันทร์ เนื่องจากแรงเหวี่ยงหนีศูนย์กลางจากการหมุนรอบตัวเองของโลก ปรากฏการณ์นี้ทำให้เกิดลักษณะโป่งนูนสูงของมวลน้ำ 2 ด้านที่ตรงข้ามกัน และเกิดน้ำขึ้นสูงในพื้นที่ที่อยู่ใต้หรือตรงข้ามกับดวงจันทร์ ส่วนพื้นที่อื่นๆ ระหว่างจุดโป่งนูนทั้งสองจะเกิดน้ำลง
ประเภทของน้ำขึ้น-น้ำลงที่ชาวเรือควรรู้จัก
น้ำเกิด (Spring Tide) เป็นช่วงที่ระดับน้ำขึ้นสูงกว่าปกติและน้ำลงต่ำกว่าปกติ เกิดขึ้นเมื่อโลก ดวงจันทร์ และดวงอาทิตย์อยู่ในแนวเดียวกัน ( ขึ้น 15 ค่ำ หรือแรม 15 ค่ำ) ทำให้แรงโน้มถ่วงของดวงจันทร์และดวงอาทิตย์เสริมกัน ทำให้น้ำขึ้นสูงสุดและน้ำลงต่ำสุดในรอบเดือน
น้ำตาย (Neap Tide) เป็นช่วงที่ความแตกต่างระหว่างน้ำขึ้นสูงสุดและน้ำลงต่ำสุดน้อย เกิดขึ้นเมื่อดวงจันทร์และดวงอาทิตย์ทำมุม 90 องศากับโลก (ช่วงข้างขึ้น 7-8 ค่ำ หรือข้างแรม 7-8 ค่ำ) ทำให้แรงโน้มถ่วงของทั้งสองหักล้างกันบางส่วน
การคำนวณและการพยากรณ์น้ำขึ้น-น้ำลง เป็นทักษะสำคัญสำหรับชาวเรือ ซึ่งปัจจุบันมีหลายวิธีที่ใช้พยากรณ์น้ำขึ้นน้ำลงได้อย่างแม่นยำ เช่น
ตารางน้ำ (Tide Tables) เป็นเครื่องมือพื้นฐานที่สุดซึ่งแสดงเวลาและระดับของน้ำขึ้น-น้ำลงในแต่ละวัน ชาวเรือควรมีตารางน้ำล่าสุดในพื้นที่ใช้เรือเป็นประจำติดในเรืออยู่เสมอ
แอปพลิเคชันพยากรณ์ระดับน้ำทะเล ปัจจุบันมีแอปพลิเคชันมากมายที่ช่วยพยากรณ์น้ำขึ้น-น้ำลงได้อย่างแม่นยำ
การคำนวณจากดวงจันทร์ เป็นการประเมินคร่าวๆ ที่ชาวเรือสามารถสังเกตจาก ตำแหน่งของดวงจันทร์ตรงศรีษะ ปกติจะเป็นช่วงเวลาที่ดวงจันทร์มีอิทธิพลในการดึงดูดน้ำทะเลมากที่สุด สามารถใช้คำนวณเวลาน้ำขึ้นสูงสุดได้ จากการคำนวณตำแหน่งของประเทศไทย (กรุงเทพ)จะมีการบวกเวลาเพิ่มอีก 4 ชั่วโมง 40 นาที นั่นหมายความว่าในประเทศไทย น้ำจะขึ้นสูงสุดหลังจากดวงจันทร์อยู่ในตำแหน่งตรงเหนือศีรษะพอดีไปอีก 4 ชั่วโมง 40 นาที
ผลกระทบของน้ำขึ้น-น้ำลงต่อการเดินเรือ
การวางแผนเส้นทางตามช่วงเวลาน้ำขึ้น-น้ำลง โดยเฉพาะการนำเรือขึ้นและลงไปในน้ำในแลมป์ที่ต้องอิงกับกระแสน้ำขึ้นน้ำลง รวมถึงการวางแผนให้เรือผ่านบริเวณที่มีความเสี่ยงต่อการเกยตื้น
การเดินเรือไปตามกระแสน้ำจะช่วยเพิ่มความเร็วและประหยัดเชื้อเพลิง
การนำเรือการผ่านช่องแคบและปากแม่น้ำ บริเวณช่องแคบและปากแม่น้ำมักมีกระแสน้ำขึ้น-น้ำลงที่รุนแรง และสภาพที่เปลี่ยนแปลงอย่างมากระหว่างน้ำขึ้นและน้ำลง รวมถึงการรับมือกับสันดอนและพื้นที่น้ำตื้น ชาวเรือจึงต้องวางแผนการผ่านบริเวณเหล่านี้ในช่วงเวลาที่เหมาะสม
สนใจสมัครเข้ารับการอบรมการบำรุงรักษาเครื่องยนต์เรือและทักษะการควบคุมเรือ ของไทยสปีดโบ๊ท หลักสูตรระยะสั้นที่เป็นความร่วมมือในรูปแบบพหุภาคีของผู้เชี่ยวชาญเรื่องเรือสปีดโบ๊ท เรียน 4 วัน จบแล้วได้รับใบอนุญาตขับเรือครบทั้งใบนายท้ายเรือและใบช่างเครื่อง
สามารถติดต่อลงทะเบียนเข้ารับการอบรมในรุ่นต่อไป ได้ที่โทร. 084-625-9929 หรือ Line ID : 0846259929